Drie bestuursleden onder wie ondergetekende en een vrijwilliger bezochten onlangs het werkgebied van Stichting AK in de provincie Transkarpatië in West-Oekraïne. We waren benieuwd wat wij zouden aantreffen i.v.m. de oorlogssituatie in Oost-Oekraïne.
De verhalen over lange wachttijden en strenge controles aan de grens bleken echter ongegrond. Ook hebben wij ons geen moment onveilig gevoeld. De oorlog is ver weg, maar laat zich wel degelijk voelen in het dagelijks leven. De strijd tussen leger en separatisten en de gespannen verhouding met Rusland heeft geleid tot een economische en humanitaire ramp in heel Oekraïne.
De oorlog heeft gezorgd voor een enorme inflatie, waardoor de prijzen van levensonderhoud met 50 % (en soms meer) zijn gestegen sinds het uitbreken van de vijandelijkheden in februari dit jaar. Het aantal armen in Transkarpatië is daardoor sterk toegenomen. Vluchtelingen uit het oosten, die niet naar Rusland zijn uitgeweken, komen ook naar het westen van het land en moeten worden opgevangen. Dit brengt spanningen met zich mee, vooral onder de hongaarstalige bevolking.
Veel etnische Hongaren, met name jongeren, wijken uit naar Hongarije, Duitsland of andere landen vanwege de hoge werkloosheid en omdat het leven in Oekraïne snel duurder wordt. Mannen in de leeftijd van 20 tot 60 jaar lopen kans te worden opgeroepen voor het leger. Dit gebeurde o.a. met 3 bekenden van ons die hals over kop naar Hongarije vertrokken om niet naar het front te hoeven om te vechten. Zij moesten hun gezinnen achterlaten en kunnen niet terugkeren zonder de kans te lopen te worden opgepakt. Een verschrikkelijke situatie.
Dezelfde inflatie zorgde echter voor een voor ons zeer gunstige wisselkoers. Ondanks de fors hogere prijzen konden wij met hetzelfde budget nu meer voedselpakketten financieren. Er waren 2002 aanvragen, die wij alle konden honoreren!
Een aantal bezoeken aan arme gezinnen en ouderen zorgden voor veel emoties en gespreksstof. We zagen weer schrijnende situaties, zoals een 84-jarige alleen wonende blinde vrouw. De vrouw was zwaar vervuild en de wanorde in haar koude huisje onbeschrijfelijk. Het is moeilijk te geloven als je het niet zelf gezien hebt.
Gelukkig waren er ook mooie momenten. We konden een arm gezin met 3 kleine kinderen blij maken door hen te vertellen dat zij waren opgenomen in het AK-Sponsorplan. Hun enige inkomen bestond uit de kinderbijslag. De vader was vaak werkloos, maar had sinds kort tijdelijk werk gevonden, waarmee hij een zeer minimaal loon verdiende. Voor alle kinderen hadden wij een schoenendoos vol cadeautjes meegenomen. Hun blije gezichtjes waren onbetaalbaar.
Wij voerden gesprekken met onze gastheer over onze projecten, bezochten de Roma school die regelmatig door ons wordt gesteund, het brandweerkorps en lokale/regionale autoriteiten i.v.m. verzoeken om hulp.
Het was een goed en vruchtbaar werkbezoek, goed om de nodige motivatie en inspiratie op te doen voor het nieuwe jaar. Na thuiskomst moesten we echt weer even wennen aan onze westerse consumptiemaatschappij…!
Bram Vreugdenhil
